Правапіс спалучэнняў зычных
ПРАВОПИСАНИЕ СОЧЕТАНИЙ СОГЛАСНЫХ
Правапіс спалучэнняў зычных
В белорусском языке в сочетаниях здн, рдн, рдц, стн, стл, лнц согласные д, т, л выпали: позна, міласэрны, сэрца, посны, шчаслівы, сонца. Исключением является небольшое количество заимствованных слов: аванпостны, баластны, кампостны, кантрастны, фарпостны, кантэкстны.
Сочетание дт на конце заимствованных слов произносится как т и на письме передаётся буквой т: Рэмбрант, Кранштат, Шміт.
Если приставка заканчивается на с, а корень начинается с ч, то сочетание сч, как правило, на письме сохраняется: расчыніць, расчапіць, расчуліць.
Но: рошчына, ушчуваць, шчасце, нішчымны, ушчэнт.
Сочетания коренных ж, ш, г, х с суффиксальным -с (-ств) передаются на письме буквой с: харошы+ств=хараство, многа+ств=мноства, птах+ств=птаства, Палессе+ск=палескі.
В географических названиях коренные з, ш, ж, г, к, х и суффиксальное с (-ск) перадаются на письме теми же буквами: каўказскі, латышскі, нясвіжскі, выбаргскі, казахскі.
Но: турэцкі, славацкі, калмыцкі, беластоцкі.
Звуки г, х могут чередоваться с ж, ш: Рыга – рыжскі, Чэхія – чэшскі, Старыя Дарогі – старадарожскі.
Сочетание дс на письме передается без изменений: гарадскі, заводскі, суседскі.
1. Прочитайте и объясните написание сочетаний согласных в следующих словах.
Позна, міласэрны, сэрца, сонца, бліснуць, бразнуць, посны, шчаслівы, аванпостны, баластны, фарпостны, кантрастны, Брэстчына, Гомельшчына, Полаччына, Кранштат, Шміт, расчапіць (вагоны), расшчапіць (палена), перапісчык, грузчык, дакладчык, прыгоства, мноства, каўказскі, нясвіжскі, рыжскі, чэшскі, выбаргскі, казахскі, мадрыдскі, палескі, турэцкі, славацкі, калмыцкі, мастацкі, лодцы, кветцы, рэчцы.
2.Найдите слова с ошибками. Запишите, исправив их.
Капусны, адзячыць, надхненне, Слудчына, Брандт, пляснуць, маштаб, расол, ростань, ландшафт, матч, пэндзаль, асвальт, вакзал, скрупулёзны, дыспеччар, салдацкі, гарадскі, ткацкі, сусецкі, княжства, вільнюсскі, студэнцкі, лідскі, латышскі, паляшукскі, грамацтва, аўтазавоцкі, юнацкі, помстлівы, свістнуць, бязлітасна, антыфашыскі.
3.От существительных образуйте прилагательные с помощью суффикса –ск-. Запишите.
Дэпутат, студэнт, салдат, гігант, прапагандыст, Брэст, Ташкент, узбек, кіргіз, казах, латыш, швед, Добруш, Таганрог, Сураж, Варонеж, Каўказ, юнак, рыбак. Разведчык, дзівак, паляшук, восень, снежань, студзень, ліпень, Рыга, Старыя Дарогі, Лепель, Ліда, Вільнюс.
Оставьте комментарий!
Вы должны быть авторизированы чтобы оставлять комментарии.