Беларусь у перыяд феадалізму
Преподаватель: Сорокин
Курс: 1
Факультет: Юридический
Тип: Лекции по Гісторыя дзяржавы і права Беларусі
Прывілей 1447 і судзебнік 1468 зявіліся першая спробай сістэматызацыі нормаў права у агульнадзярж маштабе. Пры гэтым яня былі сваеасаблівым сіст актам, дакум паліт і сац-эк жыцця краіны. Судзебнік 1468 адо статут быў зацверджаны на агульндзяр сойме,масля абмятк тэкста з князямі понпмі рады. Судзебнік абядн. Нормы пераважна крэмінальна-прававых адносін,аднак ён уключ шэраг палаж грамад,адмін і працэсуальнага права. У аснове- звычаёвае права у спалучэнні з мясц нормамі, выпрацаванымі судовай і адмін. практыкай. Рукапісны яго тэкст не быў бадзелены на артыкулы,толькі пры публік яго Уладзімірскім Буданавым тэкст быў падзел на25 артыкулаў, з якіх 16 прысвечаны розным прававым аспектам такого супрацьпраўнага дзеяння як кража,злачынства і вызнач. Відаў пакарання. Тэкст судзебніка як і большасць зак актаў ВКЛ такого часу выкакнаны на старабел мове. Ён увёў эраг новых прынцыпаў і падыход дзяржавы да пакарання злачынстваў і ўзмац. Прававой аховы феад маёмасцў. Прыклад:адзіныя для всёй дзяржавы віды пакар. За злачынствы супраць феад. Уласнасці,а артыкулы 5 і 6 абмяж. адказнасць жонкі і дзяцейза злчынствы мужа і бцькі,калі яны не ведалі аб іх і не карыст. Крадзеным,бо па звыч. Праву адказнасць несла уся сямя. Тым самым атрым замац. Ідэя індывідуалізацыі пакарання. У артыкуле 1 впервые вызнач норма,якая забараняла перадаваць пацярпеламу дзяцей ва узросце да 7 гадоў,бацькі якіх вінаваты ш кадзяжы і не могуць запл за шкоду. Новым было і вызнач у законе злачынства як супрацьпрашнака дзеяння. Калі быў злоўлены злодзей з крадзеныі рэчамі, то такія рэчы забір у двор,а пацярпелы выплачваў у 2 памеры кош гэтых рэчаў з маёмасці злодзея і яго сямі. У суд гэта права абмяж. Калі злачынец не меў чым плаціць,то суд павінен быш вярнуць палічнае пацярп. Узмац феад прыгнёты 1447 замацаваны у артыкуле 24 якім прадуглед пакаранне смерцю таго, хто дапамаг сялянам або чэлядзі ўцякаць ад сваіх паноў. Прадуглед таксама пакаранне за захоп чуж зямель феададамі за іх міжусобіцы і зям спрэчкі. Выявіўся новы погляд на мэты пакар. Так у ім 1 атрым зак замацаванне запалохванне як 1 з асн мэт пакар у феад праве.Хаця неівыключ і маёмасныя кампенсацыі,забар вызваляць злачынцу ад кары шляхам адкупа або перадачы яго ці блізкіх у няволю пацярп. Як гэта было у звыч паве. У суд у1 змешчан артыкул,які прадугледж аналогію закону. Заканч суд прадпісаннем,якое абавязвала ўсіх трымаць у належным стане і парадку ўсе дарогі і масты. Выданнем яго пакладзен пачат у развіцці прававой тэор і практ зак дзейнасці дзярж органаў. Зяуленне новых прынцыпаў кадыфік і маніфік,які завярш выданнем статутау ВКЛ. Складальнікі статутаў не прытрым сіст кадыф прянятай у Рым праве,А ВЫПРАЦАВАЛІ СВАЮ. ПрЫ СКЛАДАННІ СТАТУТА 1 вырашаны многія складаныя тэарытычныя і практычныя задачы кадыф і сістэматызацыі. Выпрацавана новая сіст і структур размяшч прававых норм у залеж ад іх зместу,введзены шэраг прававых норм таварна-грашовых,сабраны ў пэуным парадку нормы адмін,ваеннака,зям,дзярж,цывільнага,крым,шлюбнасям і інш галін права. Гэта не дазвал іх адносіць да кодыксаў.
Пряняцце статутаў 59,66 і 88 стала вяршыняй сістэматызат і кадыфік дзейнасці. У стварэнні праекташ статутаў удзел вышэйшыя асобы дзярж адмін,прадстаўнікі шляхты і спецыялісты прпава у тым ліку з інш краін. Дакажам:таксярод складальнікау статута 29 быў СКАРЫНА.У камісію ст 66 уваходзілі католікі і правасл. Значную работу правелі удзел соймаў,канцлер РАДЗІВІЛ ЧОРНЫ,ПІСАР,МАРШАЛАК,дзяк вялікакняж канцылярыі МАРЦІН ВАЛАТКОВІЧ,дактары навук ПЕТР РАІЗІЙ,АУГУСЦІН РАТУНДУС МЯЛЕЦКІ. Трэцт статут рыхт высокакваліф правазнаўцы пад кір канцлера ВКЛ ВАЛОВІЧА і падканцрера ЛЬВА САПЕГІ. Тэксты на пачатку статутаў выкрнваліся ад рукі,але з цягам часу яны пачалі выдавацца. 1530 перакладзены на латтмову
1532-на польскую. Упершыню надрукаваны на стар бел мове лацінніцай 1841,а кірылліцай 1854 у Маскве,кірылліцай у Мінску. Статут 1566 перак на лат і польск мову. На руск 1 надрук у 1855 у Маскве,патым у 2003 у Мінску. Стату 1588 друк на старабел,польскай,ням і рус мовах. У 1989 выдадзены у мінску,2002 паўтораны у скароч відзе. Статут 88 дзейнічаў больш за 250 гадоў. Частка яго палаж укл у звод законаў расіі,у польскае заканадаўства. Нормы 88 дзейнічалі у Віц і Магіл за 1831,а у Мінскай Віл Гродзенскай да 1840
Метки текущей записи:
ВКЛ, Гісторыя дзяржавы і права Беларусі, закон, Лекции по Гісторыя дзяржавы і права Беларусі, норм, права, Сорокин
Больше из этой рубрики
- Беларусь ва умовах набыця суверенітэту і дзяржаунасці (канец 1980-ых па цяперашні час)
- БССР у гады Другой сусветнай вайны 1939-1945гг. Вялікая айчыйная вайна 1941-1945гг.
- На месцовым заканадаўстве і звычаёвым праве….
- Грамацка-палитычны лад и права Беларуси у складзе Рэчы Паспалітай 1569-1795гг.
- Грамадска-палітычны лад и права на Беларуси у перыяд рэвалюцыйных перамен і нацыянальна-дзяржаунага самавызначэння Беларусі 1917-1921гг.
Оставьте комментарий!
Вы должны быть авторизированы чтобы оставлять комментарии.