Правапіс прыстаўных галосных і зычных гукаў

05.03.2012 Автор: Рубрика: BIP-IP»

ПРАВОПИСАНИЕ ПРИСТАВНЫХ

ГЛАСНЫХ И СОГЛАСНЫХ ЗВУКОВ

Правапіс прыстаўных галосных і зычных гукаў

Некоторые слова белорусского языка отличаются от соответствующих слов русского наличием приставных гласных и согласных звуков.

Приставными гласными бывают а, і. Они возникают перед сочетаниями согласных, в которых первыми являются м, р, л: імхі, іржа, ільдзіна.

Буква а пишется в словах: аржаны, амшэць.

Буква і всегда пишется перед сочетаниями согласных, в которых первым является м: імчаць, імгла.

Перед сочетаниями согласных, в которых первыми являются л или р, і пишется:

а) когда предыдущее слово заканчивается на согласный: з іржы, з ільдзіны;

б) после знаков препинания, в том числе в начале предложения: Веснаход. Ільдзіны натыкаюцца адна на другую.

Приставной согласный в возникает:

а) перед ударным о в начале слова и после приставок: вобласць, водзыў, восень, вохкаць.

Но: охаць, наогул, одум, оканне.

Примечание.

При смешчении ударения, когда о переходит в а, в не пишется: возера − азёрны, восень − асенні.

б) перед ударным у в начале и в середине слова, а также в производных словах не под ударением: вузел, вучань, вус, навука, вузлаваты, вучыць, вусаты;

в) в словах вока, востры, вакол и производных от них независимо от ударения: вока, вачэй, вачаняты, уваччу, увачавідкі; востры, вастрыць, вастрэйшы, навастрыць; навокал, ваколіца, наваколле;

г) перед о, у в середине некоторых слов и производных от них: цівун, ніводзін, Навум, Навуменка, Лявон, Ларывон, Тадэвуш.

Буква в не пишется:

а) в начале слова перед о, у в заимствованных словах, а также в именах, фамилиях и географических названиях: Ульяна, Усевалад, опера, оптыка, ордэн, універсітэт, Орша, Осла.

Но: Вольга, Вогненная зямля;

б) перед у приставочным и перед у, которое развилось из в: увага, удвух, умова, узмор’е, учора.

Приставной согласный г возникает в словах: гэй, гэты, гэтак, адгэтуль, пагэтуль, Ганна.

 

1. Прочитайте следующие слова и объясните правописание приставных гласных и согласных.

Імкнуцца, Обаль, Уцёсаў, уборка, наваколле, вастрыць, імжа, уранку, замгліць, імчацца, упэўнены, возера, азёрны, ордэр, завочны, абворваць, абвугліцца, вольхі, алешнік, з іржавага дроту, імшарына, ілжывы, ільготы.

 

2. Спишите, вставляя пропущенные буквы.

1. Вясна расчыняе наўсцяж ..аканіцы і сцеле на дол аксаміты. (К-с.)

2. Алесь і Майка натрапілі на ручаіну, што бегла, такая чыстая, сярод свежых ..мхоў. (Каратк.) 3. Заціхаюць гоні і даліны, па..учкі наткалі па..уціны ды развесілі на сонцы свае белыя красёнцы. (К-с.) 4. Есць ночы ў канцы жніўня, прасякнутыя журботным подыхам ..осеньскага набліжэння. (Хадк.) 5. 3 ..льнянішча звезлі яшчэ не ўвесь лён. (Хатк.) 6.Ты не тужы — мінецца ..осень, ..мжа рассеецца, як дым. (К-с.) 7. На…окал разбойніка-звера змыкаецца круг, і ..острыцца помсты сякера. (К-с.) 8. Я мог бы, сябры, звонкай ..одаю нават ці нейкай паэмай печ хатнюю ўславіць. (М. Т.) 9. Паўстаюць малюнкі, з’явы, ..одгулле вайны. (К-с.) 10. Сэрца — ..орган рэдкай працаздольнасці. (Шам.)

Метки текущей записи:
Автор статьи:
написал 6135 статей.

Оставьте комментарий!

Вы должны быть авторизированы чтобы оставлять комментарии.

 
Запросов: 108 | 0,213 сек
Память: 10.46MB